PFAS là gì? Tất tần tật về “hóa chất vĩnh cửu” trong nước và nguy cơ sức khỏe
PFAS là gì? PFAS (Per- và Polyfluoroalkyl Substances) là nhóm hơn 4.000 hợp chất hóa học tổng hợp, xuất hiện phổ biến trong cuộc sống hiện đại. Từ dụng cụ nấu ăn đến quần áo, bao bì thực phẩm hay bọt chữa cháy. Chúng được gọi là “hóa chất vĩnh cửu” bởi khả năng tồn tại hàng trăm năm trong môi trường và tích tụ lâu dài trong cơ thể, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
PFAS là gì? Tính chất và ứng dụng phổ biến trong cuộc sống hiện đại
PFAS (Per- và Polyfluoroalkyl Substances)
là nhóm hơn 4.000 hợp chất nhân tạo.
Các chất này có cấu trúc chứa liên kết C–F rất bền vững.
Liên kết C–F được xem là một trong những liên kết mạnh nhất trong hóa học hữu cơ .
Nhờ đó, PFAS kháng nhiệt, kháng nước và kháng dầu rất tốt.
Từ những năm 1940, PFAS đã được sản xuất công nghiệp trên toàn cầu.
PFAS được sử dụng rộng rãi trong hàng ngàn sản phẩm tiêu dùng.
Các ứng dụng tiêu biểu của PFAS gồm:
Dụng cụ nấu ăn chống dính như chảo, nồi phủ Teflon (PTFE)
Quần áo chống nước, áo mưa, đồ bảo hộ ngoài trời
Bao bì thực phẩm chống thấm dầu như hộp đựng hamburger, túi bỏng ngô lò vi sóng
Bọt chữa cháy sử dụng tại sân bay, trạm xăng, căn cứ quân sự
Theo EPA (Mỹ), PFAS có mặt trong hơn 6.000 sản phẩm. PFAS rất khó phân hủy trong môi trường tự nhiên.
Vì vậy, PFAS được gọi là “hóa chất vĩnh cửu” (forever chemicals). Chúng tồn tại hàng thập kỷ trong đất, nước và không khí . Đáng lo ngại, PFAS có thể tích tụ sinh học trong cơ thể người. Một khi xâm nhập, chúng lưu lại trong máu, gan, thận nhiều năm . Việc loại bỏ PFAS khỏi cơ thể rất khó và mất thời gian.
Nguồn gốc và thực trạng ô nhiễm PFAS trong nước
PFAS là gì? PFAS thâm nhập vào nước từ đâu?
PFAS (Per- và Polyfluoroalkyl Substances) là nhóm hóa chất nhân tạo không phân hủy trong môi trường.
Chúng có thể tồn tại hàng chục năm trong đất, nước và không khí.
PFAS được phát hiện trong hệ thống nước từ nhiều nguồn thải khác nhau:
Nước thải công nghiệp: Từ các ngành sản xuất giấy, dệt may, xi mạ, bao bì chống dính.
Bãi chôn lấp chất thải: Rò rỉ PFAS từ sản phẩm tiêu dùng chứa hóa chất này.
Bọt chữa cháy: Sử dụng tại sân bay, căn cứ quân sự, nhà máy lọc dầu.
Thấm từ đất vào mạch nước ngầm: PFAS dễ dàng xâm nhập sâu vào lòng đất.
Thực trạng ô nhiễm PFAS trong nước
Báo cáo từ EPA Hoa Kỳ (2023) cho biết:
“PFAS được phát hiện trong hơn 45% mẫu nước máy kiểm tra toàn quốc.”
Tại Châu Âu, dữ liệu từ ChemSec (2023) xác nhận:
“Hơn 17.000 điểm bị ô nhiễm PFAS trên khắp lục địa.”
Tại Việt Nam, các nghiên cứu tại TP.HCM năm 2021 ghi nhận:
PFAS có mặt trong nước máy, nước ngầm và rau củ ở vùng ngoại ô.
Điều này cho thấy PFAS đã len lỏi vào chuỗi nước sinh hoạt và thực phẩm hàng ngày.
Nếu không xử lý triệt để, PFAS sẽ tiếp tục lan rộng trong hệ sinh thái và tích tụ lâu dài.
PFAS là gì? Cách PFAS xâm nhập vào cơ thể con người
PFAS là nhóm hóa chất nhân tạo có khả năng lan truyền rộng rãi trong môi trường sống.
Chúng có thể xâm nhập vào cơ thể con người thông qua nhiều con đường khác nhau.
Dưới đây là những con đường phổ biến nhất dẫn đến phơi nhiễm PFAS trong cuộc sống hàng ngày.
Uống nước bị nhiễm PFAS
Nguồn nước uống là con đường chính để PFAS đi vào cơ thể.
PFAS đã được tìm thấy trong nước máy, nước giếng và nước đóng chai.
Theo báo cáo của EPA Hoa Kỳ (2023), hơn 45% nước máy tại Mỹ có chứa PFAS.
Tại Việt Nam, một số nghiên cứu nội địa đã ghi nhận nồng độ PFAS trong mẫu nước máy tại các thành phố lớn.
Việc sử dụng nước lọc không đạt tiêu chuẩn PFAS có thể dẫn đến tích tụ hóa chất lâu dài trong gan và thận.
PFAS là gì? Ăn thực phẩm nhiễm PFAS
PFAS có thể ngấm vào đất và nước, từ đó xâm nhập vào chuỗi thực phẩm.
Rau củ, gạo, cá và các loại hải sản là nguồn thực phẩm dễ bị nhiễm PFAS.
Tại Mỹ, Nhật và châu Âu, PFAS đã được phát hiện trong trứng, thịt và sữa từ các trang trại gần khu công nghiệp.
Khi ăn các thực phẩm này thường xuyên, PFAS sẽ tích tụ dần trong cơ thể người sử dụng.
Tiếp xúc với sản phẩm chứa PFAS
PFAS hiện diện trong nhiều sản phẩm tiêu dùng như:
Quần áo không thấm nước
Mỹ phẩm chống thấm, lâu trôi
Bao bì thực phẩm có lớp phủ chống dầu mỡ
Khi sử dụng những sản phẩm này hàng ngày, PFAS có thể thấm qua da hoặc đi vào cơ thể qua thức ăn.
Đặc biệt, trẻ nhỏ là đối tượng dễ bị phơi nhiễm từ đồ chơi, quần áo, vật dụng nhựa kém chất lượng.
Hít phải bụi chứa PFAS
Không khí trong nhà và nơi làm việc cũng có thể chứa PFAS.
Chất này tồn tại trong bụi nhà, thảm, sơn và vật liệu xây dựng.
Khi hít phải bụi hoặc khói chứa PFAS, hóa chất sẽ đi trực tiếp vào máu qua phổi.
Nghiên cứu từ ATSDR Hoa Kỳ xác nhận PFAS có thể tồn tại lâu dài trong huyết tương và mô mỡ.
PFAS khó đào thải, tích tụ lâu dài trong cơ thể
Sau khi đi vào cơ thể, PFAS không bị phân hủy như các hóa chất thông thường.
Chúng tích tụ chủ yếu ở gan, thận, mô mỡ và máu trong nhiều năm.
Một số loại PFAS có thời gian bán hủy trong cơ thể lên tới 8 – 10 năm (theo WHO).
Điều này khiến PFAS trở thành mối nguy âm thầm và dai dẳng đối với sức khỏe con người.
Nguy cơ sức khỏe từ PFAS – Hóa chất vĩnh cửu đe dọa toàn diện
PFAS – nhóm hóa chất tổng hợp khó phân hủy – có thể tồn tại lâu dài trong cơ thể người.
Chúng được WHO, EPA (Hoa Kỳ) và EFSA (Châu Âu) xếp vào nhóm độc hại tiềm tàng cao.
Dưới đây là những ảnh hưởng nghiêm trọng đã được cảnh báo qua nhiều nghiên cứu khoa học.
1. Ung thư và rối loạn nội tiết
Nhiều nghiên cứu cho thấy PFAS có thể làm tăng nguy cơ ung thư thận và tinh hoàn.
Báo cáo từ Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ (EPA) chỉ ra mối liên hệ rõ ràng giữa PFAS và tế bào ung thư【EPA, 2023】.
PFAS còn ảnh hưởng đến chức năng tuyến giáp, gây mất cân bằng hormone quan trọng.
2. Suy giảm miễn dịch và rối loạn gan
PFAS làm suy yếu khả năng sản sinh kháng thể và phản ứng miễn dịch.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cảnh báo PFAS có thể làm giảm hiệu quả vaccine ở trẻ nhỏ【WHO, 2021】.
Chúng cũng gây rối loạn enzyme gan, khiến gan hoạt động kém và tăng men gan bất thường.
3. Tăng cholesterol, giảm khả năng sinh sản
Tiếp xúc với PFAS lâu dài dẫn đến tăng nồng độ cholesterol máu, làm tăng nguy cơ tim mạch.
PFAS còn gây giảm số lượng và chất lượng tinh trùng, ảnh hưởng khả năng sinh sản ở cả nam và nữ【EFSA, 2020】.
4. Ảnh hưởng đến thai nhi và trẻ nhỏ
PFAS có thể truyền từ mẹ sang con qua nhau thai và sữa mẹ.
Tiếp xúc PFAS trong thai kỳ gây suy giảm phát triển não bộ và hệ miễn dịch của trẻ.
Một số nghiên cứu còn ghi nhận mối liên hệ với chứng tăng động giảm chú ý (ADHD) ở trẻ nhỏ.
Geyser Ecotar – Giải pháp xử lý 100% PFAS với công nghệ ARAGON nhập khẩu LB Nga
💧 PFAS – Hóa chất vĩnh cửu đang trở thành mối lo ngại toàn cầu vì khả năng tích tụ và gây ung thư, rối loạn nội tiết, ảnh hưởng miễn dịch.
🎯 Geyser – Thương hiệu máy lọc nước hàng đầu Liên bang Nga, xác nhận chính thức qua văn bản từ nhà sản xuất Akvatoriya (Nga), đã được kiểm nghiệm độc lập tại Thụy Điển với khả năng loại bỏ 100% PFAS trong nước nhờ công nghệ lọc độc quyền ARAGON.
Các dòng sản phẩm Geyser được kiểm chứng loại bỏ 100% PFAS:
Geyser Ecotar Lux, PRO
Geyser Ecotar 9 Smart
Geyser Ecotar 3 Smart
Geyser Ecotar 4 Smart
Geyser Typhoon
✅ Không chỉ xử lý PFAS, công nghệ Aragon còn loại bỏ kim loại nặng, clo, vi sinh vật, đồng thời giữ lại khoáng chất thiết yếu cho sức khỏe.
🛡️ Geyser là thương hiệu duy nhất tại Việt Nam có văn bản xác nhận nguồn gốc xuất xứ, chất lượng, và năng lực xử lý PFAS trực tiếp từ nhà máy tại Saint Petersburg, LB Nga.
Các sản phẩm Geyser Ecotar thế hệ mới nhất:
Đặt câu hỏi - Nhận tư vấn
Máy lọc nước Geyser Ecotar: Chuẩn Khoáng – Chuẩn Kiềm
– Thương hiệu Quốc tế 40 năm chuyên sâu, hàng đầu công nghệ lọc chuẩn khoáng.
– Geyser Việt Nam (Minh Anh Water co.,ltd)
– Đại diện độc quyền tại Đông Dương (Số Hợp đồng: No DA 1-1/24)
📍 Hà Nội: 114 Khuất Duy Tiến, Nhân Chính, Thanh Xuân.
📍 TP.HCM: 74 đường số 1, City Land ParkHills, Phường 10, Gò Vấp.
📞 Hotline: 024 7770 6686
